इयत्ता सहावी सामान्य विज्ञान: बल व बलाचे प्रकार स्वाध्याय प्रश्नोत्तरे
इयत्ता सहावीच्या सामान्य विज्ञान विषयातील "बल व बलाचे प्रकार" हा पाठ बल आणि त्याचे प्रकार (स्नायू बल, यांत्रिक बल, गुरुत्वीय बल, चुंबकीय बल, घर्षण बल, आणि स्थितिक विद्युत बल) यांचे शैक्षणिक वर्णन करतो. या स्वाध्यायात प्रश्नोत्तरे, बलांचे उपयोग, आणि दैनंदिन जीवनातील उदाहरणे यांचा समावेश आहे, जे विद्यार्थ्यांना बलाचे महत्त्व समजण्यास मदत करते.
बल व बलाचे प्रकार - प्रश्न १: रिकाम्या जागा भरा
प्रश्न १: रिकाम्या जागा भरा
अ) वस्तूची दिशा बदलण्यासाठी ___ बल लागते.
बल
आ) हत्ती लाकडाचा ओंडका ओढताना ___ बल, ___ बल, आणि ___ बल लावलेली असतात.
स्नायू बल, गुरुत्वीय बल, घर्षण बल
इ) चेंडूची गती बदलायची असेल, तर ___ त्यावर बल लावावे लागेल.
बल
उ) घर्षण बल हे नेहमीच गतीच्या ___ कार्य करते.
विरोधात
बल व बलाचे प्रकार - प्रश्न २: माझा सोबती कोण?
प्रश्न २: खालील गटांची जोडी लावा
- बैलाने गाडी ओढणे: स्नायू बल
- क्रेनने जड लोखंडी वस्तू उचलणे: यांत्रिक बल
- ताण काट्याने वजन मोजणे: गुरुत्वीय बल
- सायकलला ब्रेक लावणे: घर्षण बल
- घासलेल्या प्लॅस्टिक पट्टीने कागदाचे कपटे उचलणे: स्थितिक विद्युत बल
बल व बलाचे प्रकार - प्रश्न ३: शब्दकोडे
प्रश्न ३: शब्दकोडे
उभे शब्द:
- १) बंद पडलेली स्कूटर ढकलण्यासाठी: स्नायू बल
- २) सांडलेल्या पिनांना उचलण्यासाठी: चुंबकीय बल
आडवे शब्द:
- ३) लोखंडी खिळ्याला स्वतःकडे ओढणारे: चुंबकीय बल
- ४) ट्रॅक्टरने शेत नांगरताना: यांत्रिक बल
- ५) ढगातून पावसाचे थेंब जमिनीवर पडणे: गुरुत्वीय बल
बल व बलाचे प्रकार - प्रश्न ४: कार्यरत बले
प्रश्न ४: खालील उदाहरणांमध्ये कार्यरत बले कोणती?
अ) उंच इमारतीवरून खाली पडणारी वस्तू
गुरुत्वीय बल
आ) आकाशातून जाणारे विमान
गुरुत्वीय बल, यांत्रिक बल
इ) उसाच्या चरकातून रस काढताना
यांत्रिक बल
ई) धान्य पाखडताना
गुरुत्वीय बल
बल व बलाचे प्रकार - प्रश्न ५: बलांचे प्रकार स्पष्ट करा
प्रश्न ५: खालील बलांचे प्रकार स्पष्ट करा
अ) स्नायू बल
स्नायू बल हे स्नायू आणि हाडांच्या साहाय्याने लावलेले बल आहे. उदाहरण: बैलाने गाडी ओढणे.
आ) गुरुत्वीय बल
गुरुत्वीय बल हे पृथ्वीने वस्तूंना स्वतःकडे खेचण्यासाठी लावलेले बल आहे. उदाहरण: फळे खाली पडणे.
इ) यांत्रिक बल
यांत्रिक बल हे विजेवर किंवा इंधनावर चालणाऱ्या यंत्रांद्वारे लावलेले बल आहे. उदाहरण: क्रेनने वस्तू उचलणे.
ई) स्थितिक विद्युत बल
स्थितिक विद्युत बल हे घर्षणामुळे रबर किंवा प्लॅस्टिकवर निर्माण होणाऱ्या विद्युतभारामुळे कार्य करते. उदाहरण: घासलेल्या कंगव्याद्वारे कागदाचे कपटे उचलणे.
उ) घर्षण बल
घर्षण बल हे दोन पृष्ठभागांच्या घर्षणामुळे निर्माण होते आणि गतीच्या विरोधात कार्य करते. उदाहरण: सायकलला ब्रेक लावणे.
ऊ) चुंबकीय बल
चुंबकीय बल हे चुंबकाने लोखंडी वस्तूंना खेचण्यासाठी लावलेले बल आहे. उदाहरण: चुंबकाने खिळे उचलणे.
बल व बलाचे प्रकार - प्रश्न ६: असे का?
प्रश्न ६: खालील प्रश्नांची कारणे सांगा
अ) यंत्रांना तेल का दिले जाते?
यंत्रांना तेल दिले जाते कारण ते घर्षण बल कमी करते, ज्यामुळे यंत्राची झीज टाळली जाते आणि कार्यक्षमता वाढते.
आ) वर फेकलेली वस्तू खाली का येते?
वर फेकलेली वस्तू पृथ्वीच्या गुरुत्वीय बलामुळे खाली खेचली जाते.
इ) कॅरम बोर्डवर पावडर का टाकली जाते?
कॅरम बोर्डवर पावडर टाकली जाते कारण ती घर्षण बल कमी करते, ज्यामुळे सोंगटी सहज सरकते.
ई) रेल्वे स्थानकावरील जिन्याचा पृष्ठभाग खडबडीत का असतो?
रेल्वे स्थानकावरील जिन्याचा पृष्ठभाग खडबडीत असतो कारण तो घर्षण बल वाढवतो, ज्यामुळे घसरणे टाळले जाते.
बल व बलाचे प्रकार - प्रश्न ७: वेगळेपणा स्पष्ट करा
प्रश्न ७: खालील गटांचा वेगळेपणा स्पष्ट करा
अ) स्नायू बल आणि यांत्रिक बल
स्नायू बल हे मानवी किंवा प्राण्यांच्या स्नायूंमुळे लावले जाते, उदा., गाडी ओढणे, तर यांत्रिक बल हे यंत्रांद्वारे लावले जाते, उदा., क्रेनने वस्तू उचलणे. स्नायू बल शारीरिक शक्तीवर अवलंबून आहे, तर यांत्रिक बल विजेवर किंवा इंधनावर अवलंबून आहे.
आ) घर्षण बल आणि गुरुत्वीय बल
घर्षण बल हे दोन पृष्ठभागांच्या संपर्कामुळे निर्माण होते आणि गतीच्या विरोधात कार्य करते, उदा., ब्रेक लावणे. गुरुत्वीय बल हे पृथ्वीने वस्तूंना खाली खेचण्यासाठी लावले जाते, उदा., फळे खाली पडणे.
बल व बलाचे प्रकार - प्रश्न ८: सविस्तर उत्तरे
प्रश्न ८: खालील प्रश्नांची सविस्तर उत्तरे लिहा
अ) बल लावून काय काय करता येते?
बल लावून वस्तू गतिमान करता येतात, त्यांची दिशा बदलता येते, त्या थांबवता येतात आणि त्यांचा आकार बदलता येतो. उदाहरणे: १) चेंडूला लाथ मारून गतिमान करणे. २) सायकलला ब्रेक लावून थांबवणे. ३) हातोड्याने लोखंडाचा आकार बदलणे.
आ) वजन म्हणजे काय?
वजन म्हणजे पृथ्वीच्या गुरुत्वीय बलामुळे वस्तूवर कार्य करणारी शक्ती, जी ताण काट्याने मोजली जाते. उदाहरण: मोठ्या पोत्याचे वजन जास्त, तर लहान पोत्याचे वजन कमी.
इ) स्नायू बलाने चालणारी यंत्रे कोणती?
स्नायू बलाने चालणारी यंत्रे म्हणजे हातपंप, रिक्षा, आणि हाताने चालवलेली शिलाई मशीन, जी मानवी शक्तीवर चालतात.
FAQ आणि शेअरिंग
FAQ आणि शेअरिंग
मुलांनो, हा स्वाध्याय तुमच्या मित्रांसोबत शेअर करा. त्यांनाही अभ्यास करताना मदत होईल.
हा स्वाध्याय WhatsApp, Facebook, किंवा ईमेलद्वारे शेअर करा. स्वाध्यायाची माहिती आवडल्यास खाली कमेंट करून सांगा!
स्वाध्यायाची माहिती आवडल्यास आम्हाला कमेंट करून सांगा.
आपल्या अभिप्रायाने आम्हाला प्रोत्साहन मिळेल. खालील कमेंट विभागात आपले विचार लिहा!
इयत्ता सहावी सामान्य विज्ञान: बल व बलाचे प्रकार स्वाध्याय प्रश्नोत्तरे
इयत्ता सहावीच्या सामान्य विज्ञान विषयातील "बल व बलाचे प्रकार" हा पाठ बल आणि त्याचे प्रकार (स्नायू बल, यांत्रिक बल, गुरुत्वीय बल, चुंबकीय बल, घर्षण बल, आणि स्थितिक विद्युत बल) यांचे शैक्षणिक वर्णन करतो.
कीवर्ड्स: बल व बलाचे प्रकार स्वाध्याय, बल व बलाचे प्रकार प्रश्न उत्तरे, इयत्ता सहावी स्वाध्याय, 6वी सामान्य विज्ञान, स्नायू बल, गुरुत्वीय बल, यांत्रिक बल, घर्षण बल, चुंबकीय बल, Bal va balache prakar prashn uttre, 6 th vidnyan swadhyay prashn uttare
संबंधित स्वाध्याय: इयत्ता सहावीच्या इतर सामान्य विज्ञान पाठांचे स्वाध्याय शोधण्यासाठी:
Tags
सहावी विज्ञान