इयत्ता सातवी सामान्य विज्ञान धडा २०: तारकांच्या दुनियेत स्वाध्याय प्रश्नोत्तरे
byminishala.com-
0
इयत्ता सातवी सामान्य विज्ञान धडा २०: तारकांच्या दुनियेत स्वाध्याय प्रश्नोत्तरे
इयत्ता सातवी सामान्य विज्ञान धडा २०: तारकांच्या दुनियेत स्वाध्याय प्रश्नोत्तरे
इयत्ता सातवीच्या सामान्य विज्ञानातील "तारकांच्या दुनियेत" हा धडा तारकासमूह, नक्षत्र, राशी, ताऱ्यांची निर्मिती आणि आकाश निरीक्षण यांचे शैक्षणिक वर्णन करतो. या स्वाध्यायात प्रश्नोत्तरे, ताऱ्यांचे भासमान भ्रमण आणि त्यांचा मानवी जीवनावरील प्रभाव यांचा समावेश आहे.
प्रश्न १: रिकाम्या जागी कंसातील योग्य शब्द लिहा
अ. दूरवर पाहिल्यास आकाश जमिनीला टेकल्यासारखे दिसते. त्या रेषेला ............. म्हणतात.
क्षितिज
आ. राशींची संकल्पना मांडताना ............. वृत्त विचारात घेतले आहे.
आयनिक
इ. ऋतुमानानुसार वर्गीकरण केल्यास एका ऋतूत ............. नक्षत्रे येतात.
नऊ
उ. सूर्याचे पूर्वेस उगवणे व पश्चिमेस मावळणे हे सूर्याचे ............. भ्रमण आहे.
भासमान
प्रश्न २: आज आठ वाजता उगवलेला तारा एका महिन्याने किती वाजता उगवलेला दिसेल? का?
एका महिन्याने तारा ६ वाजता उगवलेला दिसेल. कारण तारे रोज ४ मिनिटे लवकर उगवतात, म्हणजे ३० दिवसांत १२० मिनिटे (२ तास) लवकर उगवतात.
प्रश्न ३: ‘नक्षत्र लागणे’ म्हणजे काय? पावसाळ्यात ‘मृग नक्षत्र लागले,’ म्हणतात याचा अर्थ काय?
सूर्य ठराविक राशी आणि नक्षत्रासमोर येतो तेव्हा ‘नक्षत्र लागणे’ असे म्हणतात. पावसाळ्यात (जूनच्या ७ किंवा ८ तारखेस) सूर्य मृग नक्षत्रासमोर येतो, म्हणून ‘मृग नक्षत्र लागले’ असे म्हणतात.
प्रश्न ४: खालील प्रश्नांची उत्तरे लिहा
अ. तारकासमूह म्हणजे काय?
खगोलाच्या एका लहान भागात असलेल्या ताऱ्यांच्या गटाला तारकासमूह म्हणतात.
आ. आकाश निरीक्षण करण्यापूर्वी कोणती काळजी घ्यावी असे तुम्हाला वाटते?
चांगली दुर्बीण, आकाश नकाशा, होकायंत्र घ्यावे आणि शहरापासून दूर, अमावस्येच्या रात्री निरीक्षण करावे.
इ. ‘ग्रह – तारे – नक्षत्र’ यांचा मानवी जीवनावर प्रभाव पडतो, असे म्हणणे योग्य आहे का? का?
नाही, कारण वैज्ञानिक संशोधनातून ग्रह, तारे, नक्षत्रांचा मानवी जीवनावर प्रभाव पडत असल्याचे सिद्ध झालेले नाही.
प्रश्न ५: आकृती २०.१ अनुसार ताऱ्यांची निर्मिती व वनप्रवासासंदर्भात परिच्छेद लिहा
धूळ आणि हायड्रोजन वायूच्या तेजोमेघांपासून ताऱ्यांची निर्मिती होते. गुरुत्वाकर्षणामुळे तेजोमेघ आकुंचन पावून दाट आणि गोलाकार बनतात. यामुळे मध्यभागी वायूचा दाब आणि तापमान वाढते, ऊर्जानिर्मिती सुरू होते आणि तारा तयार होतो. मोठ्या तेजोमेघांपासून भव्य तारे बनतात, ज्यांचे तापमान वाढल्यास तांबडा राक्षसी तारा तयार होतो. प्रसारणाने बिंबाभ्रिका किंवा अतिदीप्त तारा, तर आकुंचनाने श्वेतबटू तयार होतो. अतिदीप्त ताऱ्यापासून कृष्णविवर किंवा न्यूट्रॉन तारा बनतो.
FAQ आणि शेअरिंग
हा स्वाध्याय तुमच्या मित्रांसोबत शेअर करा.
हा स्वाध्याय WhatsApp, Facebook किंवा ईमेलद्वारे शेअर करा. स्वाध्याय आवडल्यास खाली कमेंट करा!
स्वाध्यायाची माहिती आवडल्यास आम्हाला कमेंट करून सांगा.
आपल्या अभिप्रायाने आम्हाला प्रोत्साहन मिळेल. खालील कमेंट विभागात आपले विचार लिहा!
इयत्ता सातवी सामान्य विज्ञान धडा २०: तारकांच्या दुनियेत स्वाध्याय प्रश्नोत्तरे
इयत्ता सातवी सामान्य विज्ञान धडा २० चा स्वाध्याय: तारकांच्या दुनियेत यामध्ये तारकासमूह, नक्षत्र, राशी, ताऱ्यांची निर्मिती यांचे शैक्षणिक वर्णन आहे. विद्यार्थ्यांसाठी उपयुक्त मराठी अभ्यास साहित्य आणि खगोलशास्त्राच्या संकल्पनांची जाणीव करून देण्याची संधी येथे उपलब्ध आहे.
कीवर्ड्स: इयत्ता सातवी सामान्य विज्ञान, तारकांच्या दुनियेत, स्वाध्याय प्रश्नोत्तरे, 7वी स्वाध्याय, मराठी अभ्यास, तारकासमूह, नक्षत्र, राशी, ताऱ्यांची निर्मिती, आकाश निरीक्षण
संबंधित स्वाध्याय: इयत्ता सातवीच्या इतर सामान्य विज्ञान पाठांचे स्वाध्याय शोधण्यासाठी:
