इयत्ता पाचवी परिसर अभ्यास एक २: पृथ्वीचे फिरणे स्वाध्याय प्रश्नोत्तरे

इयत्ता पाचवी परिसर अभ्यास १: पृथ्वीचे फिरणे स्वाध्याय प्रश्नोत्तरे

इयत्ता पाचवीच्या परिसर अभ्यास भाग १ मधील "पृथ्वीचे फिरणे" हा पाठ पृथ्वीच्या परिवलन, परिभ्रमण, आणि चांद्रमास यांचे शैक्षणिक वर्णन करतो. या स्वाध्यायात प्रश्नोत्तरे, विषुववृत्त, आणि सूर्योदयाचा क्रम यांचा समावेश आहे, जे विद्यार्थ्यांना विज्ञान समजण्यास मदत करते.

पृथ्वीचे फिरणे - प्रश्न १: काय करावे बरे?

प्रश्न १: काय करावे बरे?

अमितला त्याच्या आजीला घेऊन ऑस्ट्रेलियाला जायचे आहे. आजीला थंडीचा त्रास होतो, तर त्यांनी ऑस्ट्रेलियाला कोणत्या कालावधीत जावे?

[प्रश्नात कालावधी निर्दिष्ट नाही, त्यामुळे पृथ्वीच्या फिरण्याच्या संदर्भात उत्तर देतो.]
ऑस्ट्रेलिया दक्षिण गोलार्धात आहे, जिथे हिवाळा जून ते ऑगस्ट दरम्यान असतो. आजीला थंडीचा त्रास होत असल्याने, अमितने ऑस्ट्रेलियाच्या उन्हाळ्यात, म्हणजे डिसेंबर ते फेब्रुवारी दरम्यान जावे, जेव्हा तापमान उबदार असते.

पृथ्वीचे फिरणे - प्रश्न २: जरा डोके चालवा

प्रश्न २: जरा डोके चालवा

अ) पृथ्वीच्या एका परिभ्रमणात तिची किती परिवलने होतात?

पृथ्वीचे एक परिभ्रमण ३६५ दिवसांत पूर्ण होते. पृथ्वीला एक परिवलन पूर्ण करण्यासाठी १ दिवस म्हणजे २४ तास लागतात. म्हणजेच पृथ्वीच्या एका परिभ्रमणात तिची ३६५ परिवलने होतात.

आ) अरुणाचल प्रदेशातील इटानगर येथे सूर्योदय झाला आहे. पुढील शहरांमध्ये होणाऱ्या सूर्योदयाचा क्रम त्यापुढे लिहा. मुंबई (महाराष्ट्र), कोलकता (पश्चिम बंगाल), भोपाळ (मध्यप्रदेश), नागपूर (महाराष्ट्र).

कोलकता (पश्चिम बंगाल), भोपाळ (मध्यप्रदेश), नागपूर (महाराष्ट्र), मुंबई (महाराष्ट्र)

पृथ्वीचे फिरणे - प्रश्न ३: रिकाम्या जागी योग्य शब्द भरा

प्रश्न ३: रिकाम्या जागी योग्य शब्द भरा

अ) पृथ्वीच्या स्वतःभोवतीच्या फिरण्यास .............. म्हणतात.

परिवलन

आ) पृथ्वीच्या सूर्याभोवतीच्या फिरण्यास ................. म्हणतात.

परिभ्रमण

इ) पृथ्वीच्या परिवलनामुळे ........... व ........... होते.

दिवस व रात्र

पृथ्वीचे फिरणे - प्रश्न ४: कशाला म्हणतात?

प्रश्न ४: कशाला म्हणतात?

अ) पौर्णिमा

सूर्याचा प्रकाश चंद्रावर पडल्याने तो आपल्याला पृथ्वीवरून दिसतो. ज्या रात्री पृथ्वीवरून चंद्राचा पूर्ण भाग आपल्याला दिसतो त्याला पौर्णिमा असे म्हणतात.

आ) अमावास्या

ज्या रात्री पृथ्वीवरून चंद्राचा कोणताच भाग दिसत नाही त्या रात्रीला अमावास्या असे म्हणतात.

इ) चांद्रमास

एका अमावस्येपासून दुसऱ्या अमावस्येपर्यंतचा काळ सुमारे २८ ते ३० दिवसांचा असतो, या काळाला ‘चांद्रमास’ म्हणतात.

ई) तिथी

चांद्रमासातील प्रत्येक दिवसाला तिथी असे म्हणतात.

पृथ्वीचे फिरणे - प्रश्न ५: प्रश्नांची उत्तरे लिहा

प्रश्न ५: प्रश्नांची उत्तरे लिहा

अ) विषुववृत्त म्हणजे काय?

उत्तर आणि दक्षिण धृवांच्या मध्यावर पृथ्वीच्या पृष्ठभागावर एक वर्तुळ काढल्यास पृथ्वीचे दोन समान भाग होतात. पृथ्वीवर काढलेल्या या काल्पनिक वर्तुळाला विषुववृत्त असे म्हणतात.

आ) विषुववृत्तामुळे निर्माण होणारे पृथ्वीचे दोन भाग कोणते?

विषुववृत्तामुळे निर्माण होणारे पृथ्वीचे दोन भाग उत्तर गोलार्ध आणि दक्षिण गोलार्ध हे आहेत.

इ) उपक्रम: मराठी दिनदर्शिकेतील कोणत्याही एका महिन्याच्या अमावास्येपासून पौर्णिमेपर्यंतच्या तसेच पौर्णिमेपासून अमावास्येपर्यंतच्या तिथींची नावे नोंद करून त्याविषयी अधिक माहिती घ्या.

[उपक्रम विद्यार्थ्यांनी स्वतः करावा.]
उदाहरण: मराठी दिनदर्शिकेतील वैशाख महिन्याच्या तिथींची यादी नोंदवावी, उदा., अमावास्या, प्रतिपदा, द्वितीया, ..., पौर्णिमा. प्रत्येक तिथीचे सांस्कृतिक महत्त्व शिक्षक किंवा पालकांकडून समजून घ्यावे.

पृथ्वीचे फिरणे - FAQ आणि शेअरिंग

FAQ आणि शेअरिंग

मुलांनो, हा स्वाध्याय तुमच्या मित्रांसोबत शेअर करा. त्यांनाही अभ्यास करताना मदत होईल.

हा स्वाध्याय तुमच्या मित्रांसोबत WhatsApp, Facebook, किंवा ईमेलद्वारे शेअर करा. स्वाध्यायाची माहिती आवडल्यास खाली कमेंट करून सांगा!

स्वाध्यायाची माहिती आवडल्यास आम्हाला कमेंट करून सांगा.

आपल्या अभिप्रायाने आम्हाला प्रोत्साहन मिळेल. खालील कमेंट विभागात आपले विचार लिहा!

इयत्ता पाचवी परिसर अभ्यास १: पृथ्वीचे फिरणे स्वाध्याय प्रश्नोत्तरे

इयत्ता पाचवी परिसर अभ्यास भाग १ चा पाठ: पृथ्वीचे फिरणे यामध्ये पृथ्वीचे परिवलन, परिभ्रमण, चांद्रमास, आणि विषुववृत्त यांचे शैक्षणिक वर्णन आहे. या स्वाध्यायात प्रश्नोत्तरे, सूर्योदयाचा क्रम, आणि तिथी यांचा समावेश आहे. विद्यार्थ्यांसाठी उपयुक्त मराठी अभ्यास साहित्य आणि विज्ञानाची जाणीव वाढवण्याची संधी येथे उपलब्ध आहे. हा पाठ पृथ्वीच्या गतीची ओळख करून देतो.

कीवर्ड्स: इयत्ता पाचवी परिसर अभ्यास, पृथ्वीचे फिरणे, स्वाध्याय प्रश्नोत्तरे, 5वी स्वाध्याय, मराठी अभ्यास, पृथ्वीचे फिरणे प्रश्न आणि उत्तरे, परिवलन, परिभ्रमण, चांद्रमास, विषुववृत्त

संबंधित स्वाध्याय: इयत्ता पाचवीच्या इतर परिसर अभ्यास पाठांचे स्वाध्याय शोधण्यासाठी येथे क्लिक करा.

FAQ: पृथ्वीचे फिरणे स्वाध्याय प्रश्नोत्तरे

१. पृथ्वीचे फिरणे स्वाध्याय कोणत्या विषयाचा आहे?

हा स्वाध्याय इयत्ता पाचवीच्या परिसर अभ्यास भाग १ या विषयाचा आहे, ज्यामध्ये पृथ्वीचे परिवलन, परिभ्रमण, आणि चांद्रमास यांचे शैक्षणिक वर्णन आहे.

२. पृथ्वीच्या एका परिभ्रमणात किती परिवलने होतात?

पृथ्वीच्या एका परिभ्रमणात (३६५ दिवस) तिची ३६५ परिवलने होतात, कारण एक परिवलन २४ तासांत पूर्ण होते.

३. विषुववृत्त म्हणजे काय?

विषुववृत्त हे पृथ्वीच्या पृष्ठभागावर उत्तर आणि दक्षिण धृवांच्या मध्यावर काढलेले काल्पनिक वर्तुळ आहे, जे पृथ्वीला दोन समान भागांत विभागते.

४. पौर्णिमा आणि अमावास्या यात काय फरक आहे?

पौर्णिमेला चंद्राचा पूर्ण भाग पृथ्वीवरून दिसतो, तर अमावस्येला चंद्राचा कोणताच भाग दिसत नाही.