इयत्ता सहावी इतिहास पाठ ६: जनपदे आणि महाजनपदे चे स्वाध्याय आणि प्रश्नोत्तरे

इयत्ता सहावी इतिहास - पाठ: जनपदे आणि महाजनपदे स्वाध्याय

प्रश्न १: खालील प्रश्नांची प्रत्येकी एका वाक्यात उत्तरे लिहा.

अ) जनपदे म्हणजे काय?

जनपदे म्हणजे प्राचीन भारतातील छोटी, स्वायत्त राज्ये, ज्यांचे स्वतःचे प्रशासन आणि शासन व्यवस्था होती.

आ) महाजनपदे म्हणजे काय?

महाजनपदे म्हणजे जनपदांपैकी काही बलशाली आणि विस्तृत भूभागावर राज्य करणारी मोठी राज्ये, ज्यांचा प्रभाव आणि शक्ती जास्त होती.

इ) बौद्ध धर्माची पहिली परिषद कोठे झाली?

बौद्ध धर्माची पहिली परिषद राजगृह येथे इ.स.पू. ४८३ च्या सुमारास आयोजित झाली.

ई) वजनमापांची प्रमाणित पद्धत कोणी सुरू केली?

नंद राजांनी व्यापार आणि प्रशासनासाठी वजनमापांची प्रमाणित पद्धत सुरू केली.

प्रश्न २: सांगा पाहू.

अ) आजच्या महाराष्ट्राचा काही भाग तेव्हाच्या या जनपदाने व्यापला होता.

अश्मक

आ) जनपदांमधील ज्येष्ठ व्यक्तींची असे.

गणपरिषद

इ) ज्या सभागृहात चर्चा होत असे त्याला म्हटले जाई.

संधागार

ई) गौतम बुद्ध गणराज्यातील होते.

शाक्य

उ) चतुरंग सैन्य

पायदळ, घोडदळ, रथदळ आणि हत्तीदळ

प्रश्न ३: जोड्या जुळवा.

स्तंभ अ	स्तंभ ब
संगिती	परिषद
धनानंद	नंद राजा
पाटलीग्राम	अजातशत्रू

प्रश्न ४: भारतातील विविध घटक राज्ये व त्यांची राजधानी यांची यादी तयार करा.

राज्य	राजधानी
आंध्रप्रदेश	हैदराबाद
अरुणाचल प्रदेश	इटानगर
आसाम	दिसपूर
बिहार	पटणा
छत्तीसगढ	रायपूर
गोवा	पणजी
गुजरात	गांधीनगर
हरियाणा	चंदिगड
हिमाचल प्रदेश	सिमला
जम्मू काश्मीर	श्रीनगर, जम्मू
झारखंड	रांची
तेलंगणा	हैदराबाद
पश्चिम बंगाल	कोलकाता
उत्तराखंड	डेहराडून
उत्तरप्रदेश	लखनौ
त्रिपुरा	अगरतळा
तामिळनाडू	चैन्नई
सिक्कीम	गंगटोक
राजस्थान	जयपूर
पंजाब	चंदिगड
ओडिशा	भुवनेश्वर
नागालँड	कोहिमा
मिझोरम	ऐझवाल
मेघालय	शिलॉंग
मणिपूर	इंफाळ
महाराष्ट्र	मुंबई
मध्यप्रदेश	भोपाळ
केरळ	तिरुअनंतपुरम
कर्नाटक	बेंगळूरू

जनपदे आणि महाजनपदे स्वाध्याय - sahavi itihas

इयत्ता सहावी इतिहास पाठ ६: जनपदे आणि महाजनपदे ही प्राचीन भारतातील छोट्या आणि बलशाली राज्यांचा अभ्यास करते, ज्यामध्ये प्रशासन आणि बौद्ध धर्माचा प्रसार यांचा समावेश आहे. या स्वाध्यायात जनपदांचे वैशिष्ट्ये आणि महाजनपदांचे महत्त्व यावर प्रश्नोत्तरे आहेत. विद्यार्थ्यांसाठी उपयुक्त इतिहास अभ्यास साहित्य येथे उपलब्ध आहे.

कीवर्ड्स: जनपदे, महाजनपदे, स्वाध्याय, sahavi itihas, इयत्ता सहावी इतिहास, प्राचीन भारत, प्रशासन, इतिहास अभ्यास