इयत्ता सहावी सामान्य विज्ञान चा सजीव सृष्टी स्वाध्याय कोणत्या विषयाचा आहे?

हा स्वाध्याय इयत्ता सहावीच्या सामान्य विज्ञान विषयाचा आहे, ज्यामध्ये सजीवांचे वैशिष्ट्य, वनस्पती आणि प्राणी यांचे वर्णन आहे.

वनस्पती आणि प्राणी यांच्यातील मुख्य फरक कोणता?

वनस्पती स्वयंपोषी असतात आणि प्रकाशसंश्लेषण करतात, तर प्राणी परपोषी असतात आणि प्रकाशसंश्लेषण करू शकत नाहीत.

प्रकाशसंश्लेषण म्हणजे काय?

वनस्पती हरितद्रव्याच्या साहाय्याने स्वतःचे अन्न तयार करण्याच्या प्रक्रियेला प्रकाशसंश्लेषण म्हणतात.

इयत्ता सहावी सामान्य विज्ञान २: सजीव सृष्टी स्वाध्याय प्रश्नोत्तरे

इयत्ता सहावीच्या सामान्य विज्ञान विषयातील "सजीव सृष्टी" हा पाठ सजीवांचे वैशिष्ट्य, वनस्पती आणि प्राणी यांचे फरक, साम्य, आणि उपयोग यांचे शैक्षणिक वर्णन करतो. या स्वाध्यायात प्रश्नोत्तरे, रिक्त जागा भरणे, आणि सजीवांचे उपयोग यांचा समावेश आहे, जे विद्यार्थ्यांना सजीव सृष्टी समजण्यास मदत करते.

सजीव सृष्टी - प्रश्न १: उत्तरे लिहा

प्रश्न १: खालील प्रश्नांची उत्तरे लिहा

अ) वनस्पती आणि प्राणी यांमधील फरक स्पष्ट करा.

वनस्पती स्वयंपोषी असतात, तर प्राणी परपोषी असतात.
वनस्पती हरितद्रव्याच्या मदतीने प्रकाशसंश्लेषण करतात, तर प्राण्यांमध्ये हरितद्रव्य नसते म्हणून ते प्रकाशसंश्लेषण करू शकत नाहीत.
वनस्पतींची वाढ त्या जिवंत असलेपर्यंत होत राहते, तर प्राण्यांची वाढ ठराविक काळापर्यंतच होते.
वनस्पती खोड व पानांवरील सूक्ष्म छिद्रांद्वारे श्वसन करतात, तर प्राण्यांमध्ये श्वसनासाठी ठराविक अवयव असतात.
वनस्पतींच्या बिया, खोडे, पाने यांपासून नवीन वनस्पती निर्माण होतात, तर काही प्राणी अंडी घालून किंवा पिलांना जन्म देऊन पुनरुत्पादन करतात.

आ) वनस्पती आणि प्राणी यांमधील साम्य स्पष्ट करा.

वनस्पती आणि प्राणी हे दोन्ही सजीव आहेत.
वाढ, श्वसन, उत्सर्जन, चेतनाक्षमता आणि पुनरुत्पादन ही वैशिष्ट्ये दोघांमध्ये समान आहेत.
दोघांमध्ये पेशीय रचना आढळते.
काही वनस्पती आणि प्राणी उपयुक्त असतात, तर काही अपायकारक असतात.

इ) वनस्पती सृष्टी आपल्यासाठी कशी उपयोगी आहे?

वनस्पतींचा घरगुती आणि औद्योगिक वापर केला जातो.
मेथी, बटाटे, भेंडी, सफरचंद, हिरडा, बेहडा, शतावरी यांचा औषध निर्मितीसाठी वापर होतो.
वनस्पती प्रकाशसंश्लेषणाद्वारे ऑक्सिजन बाहेर सोडतात, ज्यामुळे आपल्याला श्वसनासाठी ऑक्सिजन मिळतो.
वनस्पतींपासून लाकूड, फळे, आणि औषधे मिळतात.

ई) प्राणी सृष्टी आपल्यासाठी कशी उपयोगी आहे?

कुत्रा, मांजर, गाय, म्हैस यांसारखे प्राणी घरगुती उपयोगासाठी पाळले जातात.
मासे, कोंबड्या, मेंढी यांचा आहारात समावेश होतो.
घोडा, उंट, बैल यांचा वाहतुकीसाठी आणि व्यवसायांसाठी उपयोग होतो.
गांडूळ शेतीसाठी उपयुक्त आहे, कारण ते माती सुपीक करते.

उ) सजीव हे निर्जीवांपेक्षा वेगळे का आहेत?

सजीवांमध्ये वाढ, अन्नग्रहण, श्वसन, उत्सर्जन, प्रजनन आणि हालचाल ही लक्षणे आढळतात, जी निर्जीवांमध्ये नसतात. सजीव जन्म घेतात आणि आयुर्मान पूर्ण झाल्यावर मृत्यू पावतात, तर निर्जीवांमध्ये अशी लक्षणे नसतात.

सजीव सृष्टी - प्रश्न २: कोण कशाच्या सहाय्याने श्वसन करते?

प्रश्न २: कोण कशाच्या सहाय्याने श्वसन करते?

मासा: कल्ले
साप: फुफ्फुसे
करकोचा: फुफ्फुसे
गांडूळ: त्वचा
मानव: फुफ्फुसे
वडाचे झाड: पानावरील छिद्रे
अळी: श्वसनछिद्रे

सजीव सृष्टी - प्रश्न ३: रिकाम्या जागी योग्य शब्द

प्रश्न ३: रिकाम्या जागी योग्य शब्द भरा

अ) स्वतःचे अन्न स्वतः तयार करण्याच्या वनस्पतींच्या प्रक्रियेला ................. म्हणतात.

प्रकाशसंश्लेषण.

आ) शरीरात ................. वायू घेणे व ................. वायू बाहेर सोडणे याला श्वसन म्हणतात.

ऑक्सिजन, कार्बन डायऑक्साइड.

इ) शरीरातील निरुपयोगी पदार्थ बाहेर टाकण्याची क्रिया म्हणजे ................. होय.

उत्सर्जन.

ई) घडणाऱ्या घटनेला प्रतिसाद देण्याच्या क्षमतेला ................. म्हणतात.

चेतनाक्षमता.

उ) आयुर्मान पूर्ण झाले की प्रत्येक सजीव ................. पावतो.

मृत्यू.

सजीव सृष्टी - FAQ आणि शेअरिंग

FAQ आणि शेअरिंग

मुलांनो, हा स्वाध्याय तुमच्या मित्रांसोबत शेअर करा. त्यांनाही अभ्यास करताना मदत होईल.

हा स्वाध्याय तुमच्या मित्रांसोबत WhatsApp, Facebook, किंवा ईमेलद्वारे शेअर करा. स्वाध्यायाची माहिती आवडल्यास खाली कमेंट करून सांगा!

स्वाध्यायाची माहिती आवडल्यास आम्हाला कमेंट करून सांगा.

आपल्या अभिप्रायाने आम्हाला प्रोत्साहन मिळेल. खालील कमेंट विभागात आपले विचार लिहा!